સ્વરા કોકિલા અને ભારત રત્ન લતા મંગેશકરના નિધનથી સમગ્ર દેશ શોકમાં ડૂબેલ છે. ભલે તેમના સીધો સંબંધ રાજસ્થાન સાથે રહ્યો ન હતો, પરંતુ તેમના ડુંગરપુર રાજવી પરિવારના રાજસિંહ ડુંગરપુર સાથે તેમનો ગાઢ સંબંધ રહ્યો છે. બંને લગ્ન કરવા માંગતા હતા, પરંતુ રાજવી પરિવારના દબાણને કારણે તે થઈ શક્યું નહીં. જો કે, તેમનો સંબંધ આજીવન ચાલ્યો અને બંને અપરિણીત રહ્યા. રાજ સિંહ ડુંગરપુરનું નિધન વર્ષ 2009માં થયું હતું.લતા મંગેશકરના નિધન બાદ રાજ સિંહ ડુંગરપુર સાથેના તેમના ગાઢ સંબંધોની ચર્ચા માત્ર મેવાડ-વાગડમાં જ નહીં પરંતુ સમગ્ર દેશમાં થઈ રહી છે. લતાના અવસાન બાદ તેમની મિત્રતાની વાતો ચર્ચામાં આવી છે. રાજ સિંહ ડુંગરપુર રજવાડાના છેલ્લા રાજા મહારાવલ લક્ષ્મણ સિંહના ત્રીજા પુત્ર હતા. મુંબઈ ત્યારે બોમ્બેમાં શાળાના અભ્યાસ દરમિયાન તે ક્રિકેટ રમવાનું શરૂ કર્યું. ફર્સ્ટ ક્લાસ ક્રિકેટ દરમિયાન તેની મુલાકાત લતાના ભાઈ હૃદયનાથ મંગેશકરને સાથે થઈ હતી અને તે તેમના ઘરે જવા લાગ્યા. ત્યારે જ લતાની તેમની સાથે મુલાકાત થયો હતી.
લતા અને રાજ આ રીતે આવ્યા નજીક
લતાને ક્રિકેટ અને રાજ સિંહને સંગીત પસંદ હતું અને બંને એકબીજાની નજીક આવી ગયા. બિકાનેરની રાજકુમારી રાજ્યશ્રી જો ડુંગરપુરની ભત્રીજી છે, તેમને તેમની આત્મકથા ‘પેલેસ ઓફ ક્લાઉડ્સ-એ મેમાયર’માં તેના મામા રાજ સિંહ ડુંગરપુર અને લતા મંગેશકર વચ્ચેના સંબંધો વિશે લખ્યું છે. પુસ્તકમાં લખવામાં આવ્યું કે તેમની મિત્રતા ક્યારે પ્રેમમાં બદલાઈ ગઈ તે ખબર જ ન પડી. જો કે તેમનો પ્રેમ વધુ ન ચાલ્યો, પરંતુ બંનેએ જીવનભર કુંવારા રહીને તેને અમર બનાવી દીધો. રાજ્યશ્રીની આત્મકથામાં આ વાતનો પણ ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે કે જેના કારણે બંને લગ્ન કરી શક્યા નથી. તેણે લખ્યું કે શાહી પરિવાર ઈચ્છતો ન હતો કે રાજ સિંહ એક સામાન્ય પરિવારના સભ્ય સાથે લગ્ન કરે. વધતા દબાણ પછી, રાજ સિંહ પરિવારના આગ્રહ સામે ઝૂકી ગયા અને તેમના લગ્ન થઇ શક્યા નહીં. જણાવ્યું કે રાજ સિંહ લતાને પ્રેમથી મિટ્ટુ કહેતા હતા. 12 સપ્ટેમ્બર 2009ના રોજ રાજ સિંહનું મુંબઈમાં અવસાન થઇ ગયું હતું. આ પછી તેમના પાર્થિવ દેહને ડુંગરપુર લાવવામાં આવ્યો અને રાજ પરિવારના સુરપુર સ્થિત મોક્ષધામમાં અંતિમ સંસ્કાર કરવામાં આવ્યા.
રાજ સિંહના અવસાન પર ડુંગરપુર આવી હતી લતા
કહેવામાં આવે છે કે રાજ સિંહના અવસાન પર લતા મંગેશકર એક દિવસ ગુપ્ત રીતે ડુંગરપુર આવી હતી. સુરપુર મોક્ષધામ પર તેમની છતરી પર અંતિમ દર્શન કર્યા પછી તે મુંબઈ પાછી આવી ગઈ હતી. સુરપુર મોક્ષધામની આસપાસ રહેતા લોકો તેમની પુષ્ટિ કરે છે, પરંતુ સત્તાવાર માહિતી આ અંગે ઉપલબ્ધ નથી. ડુંગરપુર રાજપરિવારના રાજ સિંહ ક્રિકેટના પેશનની હદ સુધી ઇચ્છતા હતા. તેમને 1955 થી 1971ની વચ્ચે 86 ફર્સ્ટ-ક્લાસ મેચ રમી હતી અને ત્યારબાદ વીસ વર્ષ સુધી BCCI સાથે સંકળાયેલા રહ્યા હતા. ઉલ્લેખીનય છે કે ભારત રત્ન લતા મંગેશકરનું 92 વર્ષની ઉંમરે રવિવારે મુંબઈની બ્રીચ કેન્ડી હોસ્પિટલમાં અવસાન થયું હતું. કોવિડના સંક્રમણ પછી 8 જાન્યુઆરીએ તેમને ત્યાં દાખલ કરવામાં આવ્યા હતા. ઉંમર-સંબંધિત બિમારીઓ હોવા છતાં, ડૉક્ટરોએ તેમને બચાવવા માટે પૂરો પ્રયાસો કર્યા, પરંતુ રવિવારે સવારે તેમનું નિધન થયું.
રાજની પ્રેરણાથી લતાજીએ 14 વર્ષ પહેલા ડુંગરપુર હોસ્પિટલમાં બનાવ્યું હતું 25 લાખની હાલત
રાજ સિંહ ડુંગરપુરના કહેવા પર લતા મંગેશકરે ડુંગરપુરની સરકારી હોસ્પિટલમાં 25 લાખ રૂપિયા આપીને એક હોલ બનાવ્યો હતો. ત્યારે લતા મંગેશકર રાજ્યસભાના સભ્ય હતા. આ દરમિયાન વર્ષ 2007-08માં તેને રાજસિંહ ડુંગરપુરની પ્રેરણાથી હોસ્પિટલમાં 25 લાખના ખર્ચે એક હોલ બનાવ્યો હતો. આદિવાસી વિસ્તારમાં માતા અને બાળકના કલ્યાણ માટે આ રકમ આપવામાં આવી હતી. શરૂઆતમાં તેમાં ગાયની ઓપીડી ચાલતી હતી, પરંતુ હવે એઆરટી સેન્ટર ચાલી રહ્યું છે. તેને હોલ પરની અનાવરણ પટ્ટિકા પર લતા મંગેશકરનું નામ લખેલું છે.
