મિત્રો આજના અમારા આ લેખમાં આપનું હાર્દિક સ્વાગત છે. આજે અમે તમારા માટે આ લેખમાં એવા વ્યક્તિઓ વિશે જણાવવા જઈ રહ્યા છે કે જેઓ આંધળા હોવા છતાં સપના કેવી રીતે જુએ છે. મનોવિજ્ઞાન કહે છે કે જ્યારે આપણે સૂતા હોઈએ છીએ તે સપના આપણે જાગતા હોય ત્યારના જીવનના અનુભવો પર આધારીત હોય છે.
સપના પર સંશોધન કરી રહેલા મોટાભાગના વૈજ્ઞાનિકો માને છે કે જાગતી વખતે જોવાલાયક રંગીન અને વૈવિધ્યસભર હોય છે, આપણે ઉંઘ પછી સમાન સ્વપ્નોનો વ્યવહાર કરીએ છીએ. હવે સવાલ એ છે કે જો કોઈને આવા અનુભવો ન હોય તો શું તે સપના જોશે નહીં આ સવાલ એવી રીતે પણ પૂછી શકાય છે કે જેઓ જોઈ શકતા નથી એટલે કે જેની આંખોમાં પ્રકાશ નથી, શું તેઓ સ્વપ્ન જોતા હશે તો ચાલો જાણીએ કે આંધળા લોકો કેવી રીતે સપના જુએ છે.
ઉંઘ વ્યક્તિને સપનાની દુનિયામાં લઈ જાય છે જ્યાં તે દરેક તે વસ્તુને મેળવી શકે છે જેને હકીકતમાં મેળવવી તેના માટે અશક્ય હોય છે. સપના તમને એક શાનદાર દુનિયામાં લઈ જાય છે અને આ જ કારણ છે કે તે તમને આટલા વ્હાલા લાગે છે. સપનામાં એક પ્રેમી પોતાની પ્રેમિકાને મળી શકે છે, તો એક ગરીબ માણસ પોતાને પૈસાદાર જુએ છે. કેટલાક સપના તમને આંનદિત કરે છે તો કેટલાક તમારી વીતેલી યાદો સાથે મળીને તમારા મગજ પર એક ડરામણી છાપ છોડી જાય છે. શું તમે ક્યારેય વિચાર્યું છે કે એક નેત્રહિન વ્યક્તિના સપના કેવા હોઈ શકે કે તે પોતાના સપનામાં શું જોતા હશે.
એવા લોકો પણ છે જે પાંચથી સાત વર્ષની ઉંમરે જોવાની ક્ષમતા ગુમાવે છે. તેના મગજમાં એવી કેટલીક વસ્તુઓની છબી ઓ જોવા મળે છે. તેથી, સપનામાં, કેટલીકવાર તેઓ કેટલાક ચિત્રો મેળવે છે. નાની ઉંમરમાં હોવાથી તેમની પાસે ખૂબ જ ઓછો અનુભવ અને યાદો હોય છે, તેથી તે જે ચિત્રો જુએ છે તે ખૂબ સામાન્ય વસ્તુ અથવા પ્રિય વ્યક્તિની છે, જેમ કે ફરતા ચાહક અથવા માતાનો ચહેરો. જો કે, સમય જતાં આ છબીઓ અસ્પષ્ટ થાય છે અને છેવટે અદૃશ્ય થઈ જાય છે. બીજી બાજુ, જો કોઈ વ્યક્તિ સારી ઉંમરે પસાર થયા પછી જોવાની ક્ષમતા ગુમાવે છે, તો તે સામાન્ય વ્યક્તિની જેમ સ્વપ્ન જોશે.
મોટાભાગે એક વ્યક્તિ પોતાના જીવનમાં ઘટેલી ઘટનાઓને ફરીથી એક નવા રૂપમાં પોતનાં સપનામાં જુએ છે. આ વાત એક નેત્રહિન વ્યક્તિને પણ લાગુ પડે છે. જન્મથી નેત્રહીન વ્યક્તિ પોતાના સપનામાં ફક્ત અવાજને સાંભળી શકે છે જ્યારે કોઈ કારણવશ પોતાની આંખીની રોશની ખોઈ બેઠેલી વ્યક્તિ પોતાની જિંદગીના રંગીન પળોને ફરીથી સપનામાં જુએ છે.
જો કોઇ વ્યક્તિએ પોતાની આંખની રોશની 7 વર્ષની ઉંમર પછી ખોઈ નાખી હોય તો તેના સપના એક સામાન્ય વ્યક્તિના સપનાની જેમ જ હશે. જો એક વ્યક્તિ 50 વર્ષના આયુષ્ય પછી નેત્રહીન થઈ જાય છે તો તેના સપના પણ તેની આંખોની જેમ ધૂંધળા નજર આવે છે.
એવું માનવામાં આવે છે કે સપનાની રંગીન દુનિયામાં 5 થી 7 વર્ષની ઉંમર ખૂબ જ અહમ ભૂમિકા નિભાવે છે. કેમકે એક નેત્રહીન વ્યક્તિના સપના ખૂબ સ્પષ્ટ અને હકીકતમાં ખૂબ નજીક હોય છે.એવું માનવામાં આવે છે કે તે પોતાની વાસ્તવિક જીંદગીને જ તેમના સપનામાં જુએ છે તથા સપનામાં જીવનનાં સ્પર્શ, ભાવ, અવાજને પણ મહેસૂસ કરે છે. તે પોતાની આજુબાજુ ચાલી રહેલી દુનીયાને ખૂબ સારી રીતે મહેસૂસ કરી શકે છે તથા તેમની ઈન્દ્રિયો આ અહેસાસને સ્વપ્નનાં રૂપમાં સર્જન કરવામાં મદદ કરે છે.
જો તમે કોઈ કારણવશ તમારી આંખની રોશની ખોઈ નાંખો છો ત્યારે તમે પણ પોતાના સપનામાં રંગોને જોઈ શકો છો કેમકે વાસ્તવિક જીવનમાં તમે તે રંગોને જોઈ ચૂક્યા છો. એક અભ્યાસ પરથી એ જાણવા મળ્યું છે કે 70 પ્રતિશત નેત્રહિન વ્યક્તિ પોતાના સપનામાં સ્પર્શ મહેસૂસ કરી શકે છે જ્યારે બાકીનઓ ફક્ત વાસની અનુભૂતિ થઈ છે. એક સામાન્ય અને નેત્રહિન વ્યક્તિમાં સંવેદિક અંતર ચાહે જેટલું પણ હોય, પરંતુ સપનાની સાથે આ બન્ને પ્રકારના લોકોનો ભાવનાત્મક લગાવ એક સમાન રહે છે. તેનાથી જાણવા મળે છે કે એક નેત્રહિન વ્યક્તિના સપના પણ સામાન્ય માણસની જેમ જ હોય છે.
આ પણ કહેવામાં આવ્યું છે કે જ્યારે એક નેત્રહિન વ્યક્તિ પોતાના સપનામાં રોશનીનું વર્ણન કરે છે તો તે વાસ્તવિક રોશની નથી હોતી. પરંતુ, મસ્તિષ્ક દ્વારા મોકલવામાં આવેલા સંકેત તેને રોશનીના રૂપમાં નજર આવે છે. તેનો મતલબ એ થયો કે સપનાને તે સ્પષ્ટ અને પ્રભાવી રીતે મહેસૂસ કરવા માટે એક નેત્રહિન વ્યક્તિનું મગજ તેને સંકેત મોકલે છે.
આંધળા લોકોના સપના પર કરવામાં આવેલા સંશોધન મુજબ, તેમના 48 ટકા સપના સાંભળવામાં આવેલા અનુભવો છે અને બાકીના 52 ટકા લોકોને સ્પર્શ, ગંધ અથવા સ્વાદ દ્વારા અનુભવેલા અનુભવો હોય છે. આ સંશોધનમાં સમાવિષ્ટ થયેલ ઉદાહરણો મુજબ, અંધ સપના હેઠળ, અંધ લોકો પોતાને કારને ટક્કર મારે છે અથવા ખાડામાં પડી જાય છે. અથવા સ્વપ્નમાં, તેઓ કૂતરા જેવા પ્રાણીથી ડરતા હોય છે.
આ તે બધા જ અનુભવો છે જે દૃષ્ટિહીન લોકોને દૈનિક જીવનમાં સામનો કરવો પડે છે અને આ તે તેમના સપનાનો એક ભાગ બની જાય છે તે જાણવું પણ રસપ્રદ છે કે સામાન્ય લોકોની તુલનામાં અંધ લોકોને ડરાવવાના સપના લગભગ બે વાર આવે છે. સામાન્ય માણસના લગભગ એક તૃતીયાંશ સપના ડરામણા હોય છે, જ્યારે અંધત્વથી પીડાતા લોકોમાં તૃતીયાંશ લોકો એટલે કે આશરે 60 ટકા સપના ડરામણા હોય છે.
